رأی شماره ۳۱۶۰-۳۱۶۱ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
رأی شماره ۳۱۶۰-۳۱۶۱ مورخ ۱۳۹۸/۱۱/۱۵ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
دریافت بیش از یک عیدی برای ایثارگرانی که از دو محل حقوق می‌گیرند، مجوزی ندارد
شماره دادنامه: ۳۱۶۰ – ۳۱۶۱ تاریخ دادنامه: ۱۵؍۱۱؍۱۳۹۸
شماره پرونده: ۹۷۰۳۷۶۲ و ۹۷۰۳۷۶۱
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقایان: اصغر اصلانی خانی و محمد احمدی پنجکی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره ۵۶۲۳۴؍۵۰۰؍۵۳۰-۱۶؍۱۱؍۱۳۹۷ بنیاد شهید و امور ایثارگران
گردش کار: شاکیان به موجب دو دادخواست جداگانه ولی با مضمون و محتوای واحد ابطال بخشنامه شماره ۵۶۲۳۴؍۵۰۰؍۵۳۰-۱۶؍۱۱؍۱۳۹۷ بنیاد شهید و امور ایثارگران را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده اند که:
“اینجانبان جانباز ۲۵% جنگ تحمیلی حالت اشتغال که مطابق مقررات هر سال از بنیاد شهید و امور ایثارگران عیدی و پاداش دریافت می نمودیم که متاسفانه از سال ۱۳۹۵ تاکنون به مدت ۳ سال است بدون هیچ گونه دلیل موجهی عیدی و پاداش را به موجب بخشنامه شماره ۵۶۲۳۴؍۵۰۰؍۵۳۰-۱۶؍۱۱؍۱۳۹۷ و به بهانه دریافت حقوق از تامین اجتماعی از پرداخت امتناع می نمایند. علیهذا با عنایت به دادخواست تقدیمی از آن مقام ضمن تقاضای ابطال بخشنامه شماره ۵۶۲۳۴؍۵۰۰؍۵۳۰-۱۶؍۱۱؍۱۳۹۷ بنیاد شهید و امور ایثارگران از آن مقام عالی تقاضای الزام طرف شکایت به محاسبه و پرداخت عیدی و پاداش سالهای ۱۳۹۷، ۱۳۹۶، ۱۳۹۵ وفق مقررات مورد استدعاست.”
در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر هیأت عمومی برای شاکیان ارسال شده بود، ایشان به موجب لایحه هایی که به شماره های ۹۷-۳۷۶۲-۲ مورخ ۲۸؍۱۲؍۱۳۹۷ و ۹۷-۳۷۶۲-۳ مورخ ۲۷؍۱؍۱۳۹۸ ثبت دفتر امور هیأت عمومی و هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری شده اعلام کرده اند که:
“تا سال ۱۳۹۵ عیدی و پاداش در پایان هر سال پرداخت می شد و بعد نیز همکاران و همترازان در ارتش مشمول دریافت عیدی و پاداش پایان سال هستند ولی ما که زیر نظر بنیاد امور ایثارگران هستیم از سال ۱۳۹۵ بـرخلاف مقررات عیـدی ما را قطـع نموده اند این در حالیست که در ارتش همکاران مشابـه مـا عیدی دریافت می کنند و این امر تعارض در قوانین و مخالف اصل ۱۹ قانون اساسی در خصوص برابری حقوق اشخاص می باشد. علیهذا با عنایت به دلایل معنونه از آن مقام عالی تقاضای نقض بخشنامه معترض عنه و الزام بنیاد امور ایثارگران به برقراری و پرداخت مجدد عیدی پایان سال از سال ۱۳۹۵ به بعد مورد استدعاست.”
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل امور حقوقی و معاضدت قضایی بنیاد شهید و امور ایثارگران به موجب لایحه شماره ۱۸۶۹۶۱؍۹۸؍۵۴۰۷-۲۲؍۸؍۱۳۹۸ تصویر لایحه شماره ۵۶۲۳۴؍۵۰۰-۵۳۰ مورخ ۱۶؍۱۱؍۱۳۹۷ معاون تعاون و امور اجتماعی بنیاد شهید و امور ایثارگران ارسال کرده که متن آن به قرار زیر است:
“جناب آقای سیدمنصور میرمرادی
معاون محترم توسعه مدیریت و منابع
سلام علیکم
احتراماً به استناد اصل ۱۳۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده واحده قانون نحوه پرداخت عیدی به کارکنان دولت مصوب ۱۳۷۴ و ماده ۷۵ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۱۳۸۶ و تصویب نامه شماره ۱۵۰۶۵ت۵۶۲۴۰هـ-۱۱؍۱۱؍۱۳۹۷ هیأت وزیران نحوه پرداخت پاداش پایان سال (عیدی) جامعه ایثارگری به مبلغ ثابت ده میلیون ریال (۰۰۰؍۰۰۰؍۱۰) به شرح ذیل جهت استحضار و دستور لازم ارسال می گردد:
الف: شهدا: به ازای هر حکم حقوقی و یا مستمری، فقط یک عیدی قابل پرداخت می باشد.
الف-۱- چنانچه عائله تحت پوشش بی شاز یک نفر می باشد، یک عیدی به نسبت قدرالسهم دریافت کنند حقوق و یا مستمری پرداخت گردد.
الف-۲- به همسران شهدا که مادر شهید نیز می باشند واز این بابت مستمری دریافت می دارند، فقط یک عیدی به عنوان همسر شهید تعلق خواهد گرفت.
الف-۳- آن دسته از خانوادهای معظم شاهد که مستقیماً از سازمان متبوع شاهد حقوق دریافت می دارند و فقط مشمول دریافت مابه التفاوت از بنیاد می باشند، عیدی ایشان از طریق دستگاه مربوطه پرداخت خواهد شد و هیچ گونه عیدی توسط بنیاد به نامبردگان پرداخت نمی گردد.
الف-۴- همسران شهدا که کارمند بنیاد می باشند می توانند تواما هم از پاداش پایان سال (عیدی) بابت حقوق شهید و هم از بابت وضعیت شغلی و استخدامی خود بهره مند گردند.
الف-۵- نامادری و خواهر و برادر شهدا که از کمک معیشت برخوردار هستند مشمول پرداخت عیدی نمی گردند.
ب- جانبازان:
ب-۱- به ازای هر حکم حقوق حالت اشتغال جانبازان فقط یک عیدی قابل پرداخت می باشد.
ب-۲- آن دسته از جانبازان که تحت عنوان کمک معیشت ( موضوع بند «ج» تبصره ۱۷ قانون بودجه سال ۱۳۹۷) تحت پوشش می باشند از پااداش پایان سال (عیدی) برخوردار می گردند.پ
ب-۳- به عائله دریافت کننده حقوق یا معیشت جانبازان متوفی که بیش از یک نفر می باشند، تنها یک عیدی به نسبت قدرالسهم پرداخت گردد.
به گروه های جانبازی ذیل پاداش پایان سال (عیدی) تعلق نمی گیرد:
الف- سربازان مابه التفاوت بگیر.
ب- پرسنل جانبازی که حقوق حالت اشتغال تبصره ۱ دریافت می دارند و شاغل در دستگاه های موضوع ماده ۲ قانون جامع هستند.
ج- جانبازان دو چشم نابینا شاغل در دستگاه های کشوری و لشگری که حقوق حالت اشتغال تبصره ۱ از بنیاد دریافت می دارند.
نکات مهم و ضروری:
۱- به استناد تبصره ۲ مصوبه فوق الذکر در هر حال میزان عیدی از پنجاه درصد (۵۰%) رقم مذکور کمتر نخواهد بود.
۲- همان گونه که در متن مصوبه اشاره شده عیدی به نسبت مدت خدمت تمام وقت در سال ۱۳۹۷ قابل پرداخت است و چنانچه برقراری حقوق یا معیشت در سال جاری انجام شده بر اساس ماه های دریافتی عیدی محاسبه و پرداخت گردد.
۳- آن دسته از ایثارگران و خانواده های شاهد که هم زمان حقوق و مستمری دریافت می دارند صرفاً از یک پاداش پایان سال (عیدی) بهره مند خواهند شد.”
مدیرکل امور حقوقی و معاضدت قضایی بنیاد شهید و امور ایثارگران متعاقباً به موجب لایحه های شماره ۱۷۲۷؍۸۵۰؍۵۴۰۷-۱؍۳؍۱۳۹۸ و ۳۳۵۷۸؍۹۸؍۵۴۰-۳؍۴؍۱۳۹۸ اعلام کرده است که:
“الف) ماده ۷۵ قانون مدیریت خدمات کشوری مقرر می دارد: امتیاز میزان عیدی پایان سال کارمندان و بازنشستگان و موظفین معادل (۵۰۰۰) می باشد» بنابراین سقف پرداخت پاداش پایان سال (عیدی) کلیه مستخدمین اعم از شاغلین، بازنشستگان و موظفین معادل (۵۰۰۰) امتیاز بوده و پرداخت هر مبلغی بیش از این امتیاز تحت عنوان عیدی ممنوع می باشد.
ب) به استناد قانون نحوه پرداخت عیدی به کارکنان دولت مصوب ۳۰؍۱۰؍۱۳۷۴ پرداخت هرگونه وجه دیگری تحت عنوان پاداش آخر سال و یا امثال آن به کارمندان ممنوع می باشد.
ج) به استناد بند ۱ مصوبه شماره ۱۴۲۰۵۹ت۵۳۹۷۷-۱۴؍۱۱؍۱۳۹۵ هیأت وزیران یک فقره عیدی به مشمولین ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری قابل پرداخت می باشد.
د) حسب صراحت تبصره ۱ مصوبه مذکور پرداخت هرگونه وجه دیگری به عنوان پاداش آخر سال (عیدی) یا عناوین مشابه، علاوه بر مبلغ موضوع این بند توسط دستگاه های مزبور و تمام واحدهای وابسته و تابعه و سایر واحدهایی که اجرای مقررات در مورد آنها مستلزم ذکر نام می باشد، ممنوع است. همچنین بند ۴ مصوبه فوق اشعار می دارد که شرکتهای دولتی موظفند از پرداخت هر مبلغی تحت عنوان پاداش آخر سال (عیدی) یا عناوین مشابه علاوه بر مبلغ موضوع این تصویب نامه خودداری نمایند.
هـ) شاکی در حال حاضر بازنشسته بوده و در پایان هر سال عیدی خود را از سازمان تامین اجتماعی دریافت می نماید و از طرفی علاوه بر دریافت حقوق بازنشستگی از سازمان تامین اجتماعی از این نهاد نیز حقوق حالت اشتغال تحت عنوان تبصره ۱ دریافت می نماید که به دلیل اشتغال قبلی وی دستگاه های موضوع ماده ۲ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران دومین پاداش پایان سال یا عیدی به ایشان قابل پرداخت نمی باشد.
با عنایت به مراتب فوق بخشنامه شماره ۵۶۲۳۴؍۵۰۰؍۵۳۰-۱۶؍۱۱؍۱۳۹۷ معاون تعاون و امور اجتماعی این نهاد دقیقاً بر مبنای قوانین و مقررات فوق صادر شده و قابل ابطال نمی باشد. لذا شکایت نامبرده فاقد وجاهت قانونی بوده رد دادخواست مشارالیه از آن مرجع مورد استدعاست.”
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۵؍۱۱؍۱۳۹۸ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیأت عمومی
با توجه به اینکه اولاً:پرداخت عیدی از طرف دولت منصرف از حقوق و مزایای مستمر می باشد و به موجب مـاده ۷۵ قانون مدیریت خدمات کشوری میزان عیدی پایان سال مشخص و پرداخت آن برای کلیه مستخدمین اعم از شـاغلین، بازنشستگان و مـوظفین مقرر شده است لـذا پرداخت همزمـان دو پاداش به یک مستخدم وجه قانونی ندارد،ثانیاً:با توجه به اینکه در قانون نحوه پرداخت عیدی به کارکنان دولت- مصوب ۳۰؍۱۰؍۱۳۷۴ –و همچنین تبصره ۱ ماده (۱) بخشنامه های مربوط به پرداخت عیدی مصوب هیأت وزیران به شماره های (۱۴۰۰۵۹؍ت۵۳۹۷۷هـ) و (۱۴۶۲۴۷؍ت۵۵۰۶۰هـ) و (۱۵۰۶۹۵؍ت۵۶۲۴۰هـ) در سالهای ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۷ ( که مورد نظر شاکی است) به صراحت پرداخت هرگونه وجه دیگری مازاد بر میزان عیدی تعیین شده، به عنوان پاداش آخر سال (عیدی) یا عناوین مشابه توسط دستگاه های اجرایی ممنوع اعلام شده است،ثالثاً:موضوع تبصره ۲ ماده ۳۹ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران در این خصوص قابل استناد نیست، چرا که برخلاف مواد ۳۸ و ۳۹ قانون مذکور که شامل حقوق و مزایا می باشد، تبصره ۲ ماده ۳۹ مذکور صرفاً «حقوق » را شامل می شود و منصرف از «مزایا» می باشد و عیدی جزء حقوق کارکنان محسوب نمی شود، بنابراین از این حیث مقرره مورد شکایت با قانون مغایرت ندارد و ابطال نشد.
محمدکاظم بهرامی
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
