شیوه آمادگی برای مصاحبه دکتری

نکته‌های کلیدی برای موفقیت در مصاحبه دکتری

پایگاه خبری اختبار- با اعلام نتایج اولیه آزمون دکتری تخصصی سال ۱۳۹۶ و طی شدن مهلت انتخاب رشته‌های تحصیلی این آزمون، گام بعدی برای داوطلبان، شرکت در جلسه مصاحبه و بررسی سوابق علمی و پژوهشی از سوی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی منتخب ایشان خواهد بود. در این نوشتار، شیوه آمادگی برای مصاحبه دکتری را مختصراً بیان می کنیم.

صفحه اخبار آزمون دکتری در اختبار

تأثیر مصاحبه در پذیرش آزمون دکتری چقدر است؟

بنابر آنچه در دفترچه راهنمای انتخاب رشته آزمون دکتری دانشگاه‌های سراسری آمده است، داوطلبان با توجه به نمره کل اکتسابی، کد رشته محل های انتخابی و حد نصاب تعیین شده توسط مؤسسات و سایر ضوابط، برای مرحله مصاحبه و بررسی سوابق علمی و پژوهشی (مرحله دوم آزمون) معرفی خواهند شد. روشن است که فردی که مجاز به انتخاب رشته شده باشد در صورت دارا نبودن حدنصاب نمره لازم که توسط مؤسسات تعیین می شود، برای مرحله مصاحبه و بررسی سوابق علمی و پژوهشی (مرحله دوم آزمون) معرفی نخواهد شد.

بررسی صلاحیت های عمومی داوطلب در دانشگاه های سراسری بر اساس این موارد انجام می گیرد:

الف) برای رشته هایی که شیوه پذیرش آنها «آموزشی – پژوهشی» است بر اساس نمره کل حاصل از ۵۰% نمره علمی (آزمون کتبی متمرکز) و ۵۰% نمره مرحله دوم آزمون (مصاحبه و بررسی سوابق علمی و پژوهشی)

ب) برای رشته هایی که شیوه پذیرش آنها «پژوهش محور» می باشد بر اساس ۳۰% نمره آزمون علمی (آزمون کتبی متمرکز) و ۷۰% نمره مرحله دوم آزمون (مصاحبه و بررسی سوابق علمی و پژوهشی و طرح واره)

از سوی دیگر، مطابق محتویات دفترچه راهنمای انتخاب رشته های دانشگاه آزاد اسلامی، ۵۰ درصدر از نمره داوطلب برای پذیرش در این رشته های این دانشگاه، به آزمون بستگی داشته و ۵۰ درصد دیگر به این شیوه تعیین می شود:

-۱سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری (۲۰ درصد)
۲– مصاحبه علمی و سنجش عملی (۳۰ درص)

همانطور که ملاحظه می شود، تأثیر مصاحبه در قبولی داوطلبان نسبت به گذشته کمتر شده، اما در عمل همچنان یک عامل مؤثر در راه یافتن به دوره های دکتری است و به دلیل ماهیت و شیوۀ برگزاری و شرایط ِ تا حدی مبهم ِ آن، موجب نگرانی بسیاری از شرکت کنندگان می شود.

چطور برای مصاحبه دکتری آماده شویم؟

از زمان و مکان دقیق مصاحبه مطلع شوید

در بسیاری از مراکز آموزشی، عدم شرکت در جلسه مصاحبه به معنای انصراف از آزمون تلقی است و داوطلب غایب از گزینش نهایی حذف می‌شود. بنابراین به موقع در محل مصاحبه حاضر شوید.

اساتید مصاحبه کننده و سوابق علمی ایشان را بشناسید و ببینید زمینه کاری شما با کدام یک همسو است. بهتر است با مقاله‌هایی که از این استادها منتشر شده آشنایی قبلی داشته باشید یا قبل از جلسه مصاحبه، در یک گفتگوی حضوری یا ایمیلی از علاقه مندی های علمی و پژوهشی خود با آن ها صحبت کنید.

اگر مدت زیادی از زمان دفاع شما از پایان‌نامه تان گذشته، در مدت باقی مانده پایان‌نامه یا مقاله‌های خود را مرور کنید تا در صورت نیاز بتوانید درباره آن‌ها توضیح دهید.

قبل از روز مصاحبه مدارک مربوط به تمام سوابق علمی و پژوهشی خود را تهیه کنید؛ اگر مقاله‌ای نوشته‌اید، کتابی ترجمه کرده‌اید، کارگاه‌های آموزشی شرکت کرده‌اید، سابقه تدریس و شرکت در فعالیت‌های پژوهشی دارید، مدارک همه این‌ها را تهیه کنید.

اگر زیاده از حد نگران و عصبی هستید و ممکن است شرایط روحی، به عملکرد شما آسیب بزند، می‌توانید با مشورت یک پزشک بر این مشکل غلبه کنید.

به یاد داشته باشید که فرصت حضور در جلسه‌ مصاحبه آزمون دکتری شاید تکرار شدنی نباشد؛ پس باید از این فرصت بهترین استفاده را ببرید.

چه مدارکی به همراه داشته باشیم؟

مدارک شناسایی (اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه)، مدرک کارشناسی‌ارشد یا گواهی معدل و ریز نمره دروس، پایان‌نامه ارشد و صفحه نمره پایان‌نامه ارشد، مدرک و ریزنمره‌های دوره کارشناسی،

مدرک زبان مورد پذیرش در آزمون دکتری

(در صورت وجود)

مدارک سوابق علمی پژوهشی:

اصل مقالات پذیرفته‌شده در مجله‌ها  و کنفرانس‌ها ، علمی پژوهشی ، ای اس ای و علمی ترویجی؛

گواهی سابقه تدریس در دانشگاه‌ها؛

گواهی ثبت اختراع و عناوین علمی؛

کتاب‌های تالیف و ترجمه شده.

مدارک دیگر

توصیه‌نامه از دو تن از اساتید دوره کارشناسی ارشد از جمله استاد راهنما؛

رزومه کامل تحصیلی و شغلی.

مصاحبه دکتری به چه شیوه‌ای برگزار می‌شود؟

در بعضی دانشگاه‌ها، مصاحبه به شکل مفصل و در دو بخش کتبی و شفاهی برگزار می‌شود؛ ممکن است در یک نوبت سؤالات کتبی طرح شود و در نوبت بعد بر اساس نمره‌های حاصل در این مرحله، از داوطلبان مصاحبه شفاهی به‌عمل بیاید.

در بسیاری دیگر از دانشگاه‌ها، مصاحبه صرفاً شفاهی است و می‌تواند شامل سؤالات تخصصی و علمی و پرسش‌هایی دربارۀ پایان‌نامه باشد.

همچنین ممکن است سؤالاتی به زبان انگلیسی از شما پرسیده شود، یا از شما بخواهند کمی به زبان انگلیسی صحبت کنید، برای این فرض می‌توانید متن‌های کوتاهی را با تسلط کامل در زمینه پایان‌نامه، کارهایی که تاکنون انجام داده‌اید یا مقایسه دانشگاه‌های مختلفی که در آن‌ها تحصیل کرده‌اید، آماده کنید.

در جلسه مصاحبه شفاهی دکتری چگونه ظاهر شویم؟

رسمی و آراسته و خوشبو باشید، اما نه بیش از حد. فراموش نکنید مسائل روانشناختی مثل زبان بدن و قدرت بیان شما در موفقیت شما سهم به‌سزایی خواهد داشت.

با اعتماد به نفس و لبخند وارد جلسه شوید، با اساتید ارتباط چشمی داشته باشید. سرتان را پایین نیاندازید و وسط حرف استادان نپرید.

تکان‌دادن مداوم پا، خاراندن پشت گردن، جویدن ناخن، نگاه‌کردن مکرر به ساعت و… همگی در نگاه مخاطب شما را فردی عصبی و عجول معرفی می‌کند.

دکتری یا کار؟

معمولاً اساتید با شغل تمام‌وقت مشکل دارند. بنابراین اگر شاغل هستید بهتر است نشان بدهید که دکتری اولویت اول شماست و تا جایی که می‌توانید اشاره‌ای به کار کردن یا تمایل به آن نشان ندهید.ممکن است سؤال شود چرا در شرایطی که درآمد وکالت بیشتر است، به سراغ تحصیل رفته‌اید و انگیزه‌ شما برای ورود به دکتری چیست. در جواب این سؤال باید درباره علاقه خود به محیط‌های علمی و پژوهشی توضیح دهید.

علاقه‌ و انگیزه‌ خود را نشان دهید

سعی کنید علاقه‌تان‌ به رشته‌ی مورد نظر را به صورت مستقیم و غیرمستقیم نشان دهید. هم‌چنین نشان دهید با هدف به این رشته آمده‌اید و برای آینده نیز برنامه دارید. به خاطر داشته باشید که داشتن انگیزه، کلید اصلی موفقیت در مصاحبه آزمون دکتری است. کاری کنید که استادها احساس کنند شما رشته و دانشگاه را با علاقه و حساب و کتاب انتخاب کرده‌اید.

خودتان باشید

نه خود را بزرگ‌تر از آنچه هستید بنمایانید و نه دست‌کم بگیرید. نقاط قوت و ضعف خود را بشناسید، بر نقاط قوت خود تأکید کنید و در زمان‌های مناسب اطلاعات مختصری را از سوابق کاری و توانایی‌ها خود ارائه دهید. تا پایان زمان مصاحبه روحیه و انرژی خود را حفظ کنید و ناامید نشوید.