«تراز» و کاربرد آن در آزمون‌های چهارگزینه‌ای
درباره «تراز» و کاربرد آن در رتبه‌بندی داوطلبان آزمون‌های چهارگزینه‌ای
تا پیش از سال ۱۳۹۲، معیار رتبه‌بندی در آزمون وکالت، میانگین نمرات داوطلبان بود؛ اما از این سال و بدون اطلاع قبلی، معیار مرسوم تغییر کرد و به جای محاسبه میانگین نمره، نمره تراز ملاک قرار گرفت.
اما تراز چگونه محاسبه میشود؟ فرق آن با میانگین چیست و آیا معیار عادلانه‌ای برای رتبه بندی است؟
نحوه محاسبه میانگین بسیار ساده است و با توجه به فرمول زیر حساب میشود:
میانگین = (تعدادکل سؤال‌ها)/(تعداد پاسخ های غلط – ۳× تعداد پاسخ‌های درست)
در این روش همه سؤال‌ها ارزش یکسانی داشته و پاسخگویی به سؤال آسان، متوسط و یا سخت میانگین داوطلب را یکسان تحت تاثیر قرار می‌دهد. همچنین برای محاسبه آن فقط اطلاعات خود داوطلب کافی است.
کمترین نمره خام %۳۳.۳۳- (در فرض اشتباه بودن تمام پاسخ‌ها) و بیشترین نمره خام %۱۰۰ (در فرض صحت تمام پاسخ‌ها) خواهد بود.
اما نمره تراز این گونه نبوده و هر سؤال ارزش مخصوص به خود را داراست. به عبارت دیگر سؤال آسانی که همه می‌توانند به آن جواب دهند دارای ارزش کمتر و سؤال‌های متوسط و سخت تر ارزش بالاتری دارند. همچنین با وجود ضریب برابر، دروسی که اکثریت بالایی از داوطلبان در آن میانگین خوبی کسب میکنند ارزش به مراتب کمتری از درسی دارد که میانگین کل داوطلبان در آن پایین تر است.
نمره تراز ارتباط مستقیمی با سطح علمی داوطلبان و تعداد شرکت‌کنندگان دارد به عبارت دیگر هر چه سطح علمی شرکت‌کنندگان بالاتر باشد کسب نمره تراز بالاتر سخت‌تر میشود همچنین هرچه تعداد شرکت‌کنندگان بیشتر شود تراز معیار مناسب‌تری خواهد بود.
بر همین اساس معمولاً شرکت‌کننده‌ای که معدل بالاتری دارد، تراز نمره بهتری خواهد داشت لیکن در موارد استثنایی و خاص ممکن است خلاف آن اتفاق افتد. علت آن نیز ضعف داوطلب در یک یا دو درس خاص است که منجر به کاهش «تراز نمره» او خواهد شد. به عبارت دیگر پاسخ‌دهی به سؤالی ارزش بیشتری دارد که بسیاری از داوطلبین نتوانسته باشند به آن پاسخ دهند.
نمره تراز به عوامل مختلفی بستگی دارد:
۱ــ نمره خام؛
۲ــ ضرایب دروس؛
۳- سطح دشواری سؤال‌ها؛
۴- تعداد داوطلبان شرکت کننده در آزمون؛
۵- میانگین کل شرکت کنندگان.
تراز زمانی دانش افراد را به طرز صحیحی محاسبه می‌کند که چند خصوصیت را در بر گیرد؛
منابع آزمون مشخص باشد
در آزمون امسال سؤال‌های طرح شده بود که اختلافی بود که طبق قانون مدنی یک گزینه و طبق نظر دکتر کاتوزیان گزینه دیگری پاسخ سؤال بود. ضمن اینکه در درس حقوق مدنی از قوانین خاص سؤال‌های متعددی طراحی شده بود. مسئله دیگر استاندارد بودن سؤال‌ها است؛ استاندارد از دو منظر ماهوی و شکلی قابل بررسی است. از نظر ماهوی اگر سؤال‌ها استاندارد نباشند، تعداد کمی پاسخ می دهند و همین امر باعث میشود سؤال‌های غیر استاندارد ارزش تراز بالایی پیدا کنند و نقش بخت و اقبال در آزمون بالا برود. غیر استاندارد بودن سؤال‌ها از نظر شکلی یعنی متن سؤال و گزینه‌ها و زمان تفکر و پاسخ‌دهی با فرصتی که داوطلب در اختیار دارد متناسب نباشد. این مسئله درمورد درس آیین دادرسی مدنی امسال صدق می‌کرد که به علت طولانی بودن متن سؤال‌ها، وقت زیادی از داوطلب گرفته شد و بعضاً برای پاسخ‌دهی به دروس آخر دچار مشکل شدند.
تعداد سؤال‌ها آسان، متوسط و دشوار مشخص باشد
اما معمولاً به طور دوره‌ای سؤال‌ها برخی دروس تماماً سخت یا تماماً آسان و متوسط است و این تناسب رعایت نمی‌شود. برای مثال درس حقوق مدنی در آزمون امسال تعداد سؤال‌های سخت بسیاری داشت که هرکدام حاوی نکات ظریفی بود و نیازمند دقت بیشتری بود. علاوه بر این لازم است بارم‌بندی صحیحی برای دروس اعمال شود و سؤال‌ها روی یک مبحث خاص تمرکز نداشته باشد. درس اصول فقه در این آزمون حاوی سؤال‌های متعددی از مباحث مفهوم و تخصیص بود. از آن جا که ممکن است داوطلبان معمولا بر اساس بارم‌بندی پیشبینی شده به مطالعه دروس بپردازند، تمرکز سؤال‌ها بر روی یک یا چند مبحث می تواند ناعادلانه باشد.
در جواب منا:
شاید در جریان باشین تو وکالت پارسال چن سوالی اختلافی از حقوق جزا طرح شد بعد از اعتراضات اساتید برجسته و حتی نمایندگان مجلس آخرسر کلید همون شد که از اول اعلام کرده بودن، واسه وکالت امسال تصریح کرده بودن سوالات اختلافی نمیدیم و فقط به متن قوانین و آرای وحدت رویه بسنده بشه ولی باز مث پارسال تکرار شد و حتی تعدادشون بیشتر بود، بنظرتون دلیل کانون وکلا چی میتونه باشه؟! فک میکنین باهامون دشمنی دارن؟! کانون وکلا فقط یه چیزو از داوطلبین میخواد: باسواد بودن و مراجعه به نظریات دکترین و اساتید… تا قدرت استنباط و حلاجی کردن مسائل حقوقی رو بهمون یاد بدن قرار نیس که فقط قانون رو خونده باشین و وکیل بشین! مطمئن باشین کسانی تو آزمون وکالت موفق میشن که هرماده رو مو به مو درک کردن و نظریات و استددلالات قانع کننده ای واسه خودشون مدنظر قرار دادن. همین افراد بعد آزمون میدونن قبول میشن چون پیچ و خم های مسائل حقوقی رو رفتن و واسش زحمت کافی کشیدن. کسی نمیگه سوالات طولانی و غیراستاندارد نبود ولی همین افراد باز موفق میشن نزدیکترین پاسخ رو پیدا کنن همی چیزاس که شخص رو یه وکیل «واقعی» میسازه…
وقتی استادهای بزرگ حقوق مدنی مثل دکترشهبازی ودکترقربانی تو چندتاسوال جواب های مختلف داده اند چه انتظاری دارند ازداوطلبین که تو۲ساعت بتونن این سوالات رو حلاجی کنن وجواب صحیح روانتخاب کنن
ادامه این بحث جایز نیست چون ظاهرا یک عده هستن که فقط میخواهند ازمون را استاندارد جلوه دهند،،،دقیقا حرف شما درسته ،،خود اساتید یکی میگه معاونت،یکی میگه رشا
یکی میگه خیانت در امانت،یکی میگه هیچ اتهامی ،
ووووووو
با سلام.پارسال بعد ازمون وکالت کلی پیام میذاشتم و امسال اولین باره اومدم.پارسال بخاطر ۵ نفر و ۴ سوال اختلافی جزا نتونستم قبول شم و رفتم سراغ ازمونای استخدامی.الانم تو مرحله ۳ تا گزینش استخدامی هستم . اونایی که معدلشون بالاست حرفی توش نیست ولی واقعا سوالات اختلافی و اونایی که لب مرز هستن واقعا تعیین کنندست.تو استانی که ۸۰ نفر ظرفیت داره رقابت بین رتبه های ۵۰ تا ۸۰ شاید ۵سوال بیشتر نباشه و سوالات اختلافی تعیین کننده قبولی! در مورد کلید سولاتم عرض کنم پارسال ۲ هفته مونده به نتایج اعلام شد و فقط تو جزا جواب موسسات فرق داشت.امسال حتما تو مدنی و جزا کلید متفاوت خواهد بود.
سلام .بیشتر از انکه ازمون وکالت حاشیه داشته باشد ،حرفهای نسنجیده و بدون دلیل و امار برخی اقایان حاشیه ساز شده.در سایتی معتبر. جناب اقای وکیلی در پی گفتگو با خبر گذاری میگوید هر کس تا الان معدل فلان را داشته قبول شده …ایشان انگار از ازمون و سنوات گذشته خبر ندارن.تا انجا که من به چشم دیدم و دوستان قبول شده را در سالیان قبل و معدل انها این حرف یک دروغ است، .همین صحبتهای نسنجیده را عزیزان وکیل کردند و هنوز میزنند که انطور شد و اینطور. رفتار میشود…وقتی علنن بر خلاف واقع حرف میزنید از دو‌حالت خارج نیست یا معدلهای اعلامی قبولیان طبق واقع نیست ، یا از عمد میگویید تا هجمه بیشتر شود….ایشان بیشتر از اینکه کمک به استقلال کانون کنن …و‌طبق امار صحبت کنن ،ریشه کانون را میسوزانند..
مشکل از اون طراح سال هست که در اوج بی انصافی قرار داره . یکی بره از خودش سوال کنه بینم معنی اعمال ضد رقابتی رد میدونه یا فقط قصد اذیت کردن رو داره
طراح سوال … بد
آزمونا … غیراستاندارد
سوالات … اختلافی و زمانبر
فارغ التحصیل بیکار رشته حقوق … زیاد داریم
هیشکی به فکر ما … نیس
اینا درددلای خیلی از ماها هستش ولی… بنظر من یه کاری کنیم:
برنامه ریزی کن … دوباره سعی کن … دوباره مطالعه کن … بیشتر نقاط ضعفت رو تقویت کن مگه نمیخوای وکیل شی؟ مگه نمیخوای حقوقدان باسوادی باشی؟ پس ارزشش رو داره ضرر نمیکنی، میبینی آزمون ۹۷ هم ا‌ومد و هنوز کاری نکردی افسوس وقت هدررفتتو میخوری فقط میتونم بگم: بازم بخون بخون بخون
ضرر نمی کنی فقط میشی وکیل بیکار
با سلام و احترام
با تشکر از مدیریت سایت اختبار که حداقل به جای مسئولین محترم اسکودا این امر را توضیح دادند …….
سوال استاندارد به خیلی از موارد بستگی دارد …………….
۱- یکی از موارد سوال منفی است که با توجه به تذکر مداوم اساتید فن باز هم شاهد این موضوع هستیم ……
۲- موضوع مهمی که شاید کمتر به آن توجه میکنند گزینه هایی است که بطور مثال نوشته شده ( همه موارد ) یا ( الف و ب ) در سوال استاندارد باید این گزینه جواب درست باشد
شما به دقت به این موضوع توجه فرمایید …..چنانچه گزینه مثلا ( همه موارد ) جواب باشد مفهوم پیدا می کند وگرنه خود همه موارد به تنهایی چه معنی می دهد ………….
یا مثلا طرتاحان محترم گزینه هیچکدام را به کار می برند ……خب اگر هیچکدام جواب تست نباشد در آن صورت یعنی چی ؟
جدیدا در موسسات هم مشاهده کردم که طراحان سوال متن سوال را اینطور می نویسند : کدام گزینه ناصحیح نمی باشد !!!!!!!
یا اینکه کدام گزینه از حیث صحت با دیگر گزینه ها فرق دارد ؟
این تست ها همه اشتباه است ……..
ولی تمام حرف های ما باد هوا است چون حداقل من به تنهایی شاید ۱۰ مرتبه به سازمان سنجش نامه نوشته ام که این نحوه طرح سوالات اشتباه است .
عید همه دوستان عزیز مبارک باد …….
دست بوس همه عزیزان
بابک زارعی
سلام
دوستان برید خدارو رو شکر کنید
من دیروز آزمون مصاحبه استخدامی یک جایی بودم بهم میگفت من شماره ماده میگم تو بگو مربوط به چه مبحثی هست مثلا ۱۳ قانون ثدور چک مربوط به چی هست یا ماده … قانون تجارت چیه
میگم خدا خیرت بده ۱۰۰۰۰ هزار تا شماره ماده هست هیچ آزمونی این طور نیست
بنده خدا بلد نبود سوال کنه
عدم تسلط سرجلسه باعث این بهونه گیریا میشه
حالا نهایتش دس بالا بگیریم به قول دوستان ۲۰ سوال غیراستاندارد و طولانی و چندپهلو و اختلافی بود
۱۰۰ سوال دیگه رو چیکار کردین؟!
چرا فقط عادت کردیم به گلایه و ناله کردن، اگه اندازه کافی مطالعه داشتین صد سوال دیگه رو بدون کمبود وقت صحیح میزدین بدونید مشکل از خودمونه… بشین از امروز برنامه بهتری واسه وکالت یا هر آزمون دیگه ای بچین تا کار به این بحثای خودفریبنده نرسه…
آقا امید اون بیست سوال که میگید اختلافی است،به هرحال باید بخونیم تا بفهمیم دو پهلو و اختلافی است،خب همین باعث میشه کلی از وقتمون هدر بره.
برای هر سوال اختلافی دو دقیقه وقت بزاریم و در نهایت بیخیال این سوالها بشیم،در واقع کلی زمان از دست دادیم و بدون نتیجه….
مجید عزیز:
مگه نمیگید از ۲۰ سوال اختلافی هر سوال دو دقیقه زمان میبره؟ در اینصورت ۱۰۰ سوال میمونه که اختلافی نبودن. حالا سوالم اینه چرا از ۱۰۰ سوال باقیمانده، ۷۰ تا ۷۵ سوال رو دوستان صحیح نزن تا لب مرز نباشن؟! اصلا چرا ۲۰ سوال اختلافی رو نزده رها نکردن؟ اگه ۲۰ تا رو نمیزدن ۲۰ تا ۲۵ پاسخ اشتباه رو داشته باشن بازم قبولیشون قطعیه به این دلیله میگم عدم تسلط و بهونه گیری داره کمکاریهامونو توجیه میکنه…
عادت نکردیم به گلایه!!!!! من درمورد خودم این حرف و نمیزنم،،،،،اما خیلیا هستن لب مرزن واگر این سوالات اختلافی به ضررشون تمام بشه،،،،،!!!!!!! این چه نگاهیست که خب ۲۰ تا رو که هیچی شما ۱۰۰ تای دیگه رو جواب بدید،،،،،!!!!!
نیازی نیست ۱۰۰ تای دیگه رو صحیح جواب بدین…
هرسوالی که اختلافی و طولانی و غیراستاندارد بود رها میکردین نهایتش ۲۰ سوال بود، از ۱۰۰ سوال باقیمانده ۷۰ تا ۷۵ رو دوستان صحیح میزدن الان دیگه احساس لب مرز بودن نداشتن
کسی منکر سوالات اختلافی نیس ولی ۷۵ سوال صحیح جواب دادن دیگه ربطی به غیراستاندارد بودن آزمون نداره هرکی مطالعه داشته میتونست جواب صحیحشون رو بزنه مشکل دوستان اینه که حتی سوالات اختلافی و طولانی رو جواب دادن بعد مثلا از ۱۰۰ سوال باقیمانده هم بجای ۲۵ پاسخ اشتباه بیشتر از این تعداد غلط زدن، اینا همش دو دلیل داره: عدم تسلط و نگاه ۱۰۰ درصدی به آزمون
من لب مرز نیستم،،،ونگران زیاد نیستم،،،ولی ولی بازهم میگم سوال اختلافی جاش تو ازمون وکالت نیست،،،اصلا مادلمون میخواد ازهمون ۲۰ تاهم جواب بدیم ،،،طراحان سوال چه دلیلی داره سوالی طرح کنن که درباره اون نظرات مختلف وجود داشته باشه،،،،
طراحان سوال هم لابد پیش خودشون همین تفکر و دارن،،،،که اشتباهه،،،،
سوگند یاد می کنم که استاندارد نبود
اقایون و خانوم ها خارجیا همه کار میکنند تا به زندگی جوان ها انگیزه بدهند فیلم میسازن و کلیپ های انگیزشی میزارن بها تو جامعه بهشون میدن که بتونند پول دربیارن و به اینده امیدوار بشن حالا کانون وکلا برعکس ما هرسال کلی پول بهشون میدیم ماشالله جمعیت ۷۰ هزار نفری شرکت میکنیم کلی انگیزه بهشون میدیم پولم میدیم تا به وجد بیان و شکوفا بشن سوال اختلافی طرح کنند .میبینید چقدر ما پر تلاشیم .امید رو به کانون برگشتوندیم الان ماشالله ترقی کردند کار از سوال اختلافی هم گذشته سر ازمون بازیمون هم میدن تله زمان برامون میزارن .خدایا این شادی رو از کانون وکلا نگیر.امین
تازه یک کلیدم حاضر نیستن زود بدن،،این دیگه خیلی جالبه،،،،
سلام
باتوجه به سوالات وکالت وقضاوت سالهای قبل از ۱۳۹۱ که اکثرا کوتاه وجوابها تک کلمه ای بودند مدت زمان ۱۲۰ دقیقه کافی بود امادرحال حاضرفقط ۳ دقیقه طول میکشه تاسوال مطالعه ودرذهن حلاجی بشه وجوابهاهم هر۴ گزینه طولانی ودوپهلوطرح میشه ضمن اینکه مباحث اختلافی طرح میشه که حتی اساتیدبزرگ هم جوابهای متفاوت میدن واینکه سوالات اشتباه هم طرح میشه ازنظربنده اصلا انصاف رعایت نمیشه ، بطورکلی به هردری میزنن تاتعدادکم ظرفیتها روبه نحوی پوشش بدن ومثلا آزمون روسخت برگزارکنن درحالیکه تعریف آزمون سخت باچیزی که آقایون طراحی میکنن اززمین تاآسمون فرق داره اماصدای مابه هیچ جایی نمیرسه حالامیخواد نمره میانگین باشه یا تراز هیچ چیزی تغییرنمیکنه چون هدف آقایون چیزی دیگه است
دقیقا همینه،،،،وگرنه پارسال که اون اتفاق افتاد گفتن ما سوال اختلافی طرح نمیکنیم،،،اما عجبا که امسال نه تنها در جزا طرح کردن بلکه در مدنی هم همینه،،،،نمیدونم هدفشون چیه،،،اینهمه سوال چرا ازاونا طرح نمیکنن ومستقیم میرن سر این سوالات!!!!!
دقیقا. آقا اوناییکه کلی وقت میذارند تا این سوالای طولانی و ریز و هزارنکته دار رو طرح کنن ایا خودشون میتونن در عرض یک دقیقه هم سوال طولانی رو بخوانند هم تمامیه گزینه هارو حلاجی کنند هم جواب درست را انتخاب کنند؟؟ آزمون دهنده یکسال تمام عمرش را گذاشته و مطالعه کرد اما نمیتونه داشته های خودشو سرجلسه پیاده کنه چرا که همواره استرس کمبود وقت مانع از تمرکز و یافتن جواب درست میشه. بابا مسابقه دوندگی نیست که. ازمونی هست که باید سطح علمی سنجیده بشه. خود وکلا و قضات نیز روی هرسوال و مساله ای ساعتها و چه بسا روزها تامل میکنند اما طراحان از ما توقع دارد همچون خودشون که جواب را از ابتدا میدانند ما نیز جواب را حتی پیش از خواندن سوال بدانیم. بنده از اوندسته افرادب هستم که تمامی دروس رو بجزمدنی بالای۶۵ و ۷۰ و۸۰درصدزدم جز اصول فقه که بخاطر کمبود وقت حتی نرسیدم یک سوال رو بخونم اما بعدازازمون ۸۰درصدبراحتی زدم. در رشته ای که هدف آن ایجاد عدالت است به رهروان عدالت بیش ازهمه بی عدالتی و ظلم روا میدارند.
آزمون وکالت استاندارد نیست قبولی ارشد راحت تر از وکالته چون آزمونش استاندارده ولی وکالت قبولیش شانسیه
دوستان کسی میدونه ایا واقعا دادگاه تجدیدنظر حق ارجاع به میانجی گری رادارد یانه؟؟ اون گزینه بلااشکال درسته نه؟؟؟
اخه وقتی میگه دادرسی کیفری که مقام قضایی خب شامل تجدیدنظرم میشه دیگه؟؟؟
خود ایین نامه میانجی گری گفته هر دادسرا وهردادگاهی میتونه!!!
اقای دیبا نظر خودتونو بگید،،،ممنونم،،،
سلام منا خانوم
منم خیلی دوس دارم بدونم این دو تا سوال جوابش چی میشه،فقط امیدوارم زودتر کانون کلید سوالات رو اعلام کنند
امسال به طور عجیبی کلید زودتر اومدنش واجب شده حتی از پارسال بیشتر،،،،
چون امسال در مدنی
دادرسی مدنی
کیفری
جزا
فقه
اختلافی داریم،،،،واین ناخوداگاه استرس و زیاد میکنه،،،
شوخی که نیست،،،،هرسوال کلی میانگین ومیاره پایین،،،،
درسته ولی با این وصف بحث شانس بصورت وحشتناکی مداخله میکنه.چراکه چون فرصت مرور هر درس بعضا یک هفته تا یکماه طول میکشه برد با کسی است یا خوش شانسی با کسی است که در شرایط مساوی علمی با دیگران اون درسی رو که بشدت سخت طراحی شده در روزهای منتهی به آزمون مرور مجدد کرده باشه.و این کمال بی انصافی است
سلام دوست عزیز من دانشجوی دکتری هستم ،توی همون ازمونی هم که از ما گرفتن کلی سوالات دو‌پهلو بود، توی مرحله مصاحبه هم‌که انگار حرف حرف خدشون بود به هر حال هیچ ازمون استانداردی من یکی تا الان ندیدم از ب شروع کارشناسی تا الان .
جالب بود مرسی.
سلام
مهم ترین بخش این مطلب قسمت آخرش هست
دقیقا برای اینکه تراز درستی بدست بیاد لازم هست که سوالات استاندارد باشه و تعداد سوالات آسان و متوسط و سخت معلوم باشه که این قضیه در آزمون های وکالت و قضاوت رعایت نمیشه ولی دوستانی که در آزمون های ارشد و دکتری شرکت کرده باشند میدونن که استاندارد این آزمون ها به مراتب بالاتر هست و این قضیه کاملا رعایت میشه.