مصوبه شورای عالی فضای مجازی در خصوص صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی

سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی

مقدمه

سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی، در راستای «تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات» مصوب جلسه شماره ۳۵  مورخ ۱۳۹۵/۰۹/۲۵ و «طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات» مصوب جلسه شماره ۶۶ مورخ ۱۳۹۹/۰۶/۲۵ و با هدف ارتقاء بهره ‏برداری از فضای مجازی و صیانت از خردسالان، کودکان و نوجوانان تدوین و در جلسات شماره ۶۹ مورخ ۱۳۹۹/۱۱/۲۸، شماره ۷۰ مورخ ۱۳۹۹/۱۲/۲۶ و شماره ۷۱ مورخ ۱۴۰۰/۰۳/۱۷ به تصویب رسید.

ماده۱ـ تعاریف و اختصارات

۱ـ۱ـ صیانت: مجموعه اقدامات ایجابی و سلبی که به‌منظور ایجاد شرایط مناسب برای استفاده مفید، سالم و تعالی‌بخش کودکان و نوجوانان از فضای مجازی و مراقبت از آنان در برابر آسیب‌های ناشی از آن انجام می‌شود؛

۱ـ۲ـ خردسالان، کودکان و نوجوانان: کلیه افراد کمتر از ۱۸ سال که در قلمرو حاکمیت جمهوری اسلامی ایران قرار دارند و در چارچوب سند تحول بنیادین آموزش و پرورش رده‏ بندی سنی می‏شوند؛

۱ـ۳ـ محیط صیانت شده: زیست‏‌بومی بر بستر شبکه ملی اطلاعات که سطح مشخص و تعریف‌شده‌ از دسترسی به اطلاعات، ارتباطات و خدمات را برحسب سن، جنس و دیگر ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی خردسال، کودک و نوجوان تامین می‏کند؛

ماده۲ـ هدف

فراهم‌سازی فضای مجازی ویژه خردسالان، کودکان و نوجوانان در چارچوب فرهنگ اسلامی ـ ایرانی برای استفاده مناسب از فضای مجازی و پیشگیری از آسیب‌های احتمالی آن.

ماده۳ـ سیاست‌های کلان

۳ـ۱ـ توسعه محیط‌­های صیانت‌شده بر بستر شبکه ملی اطلاعات ویژه خردسالان، کودکان و نوجوانان با محتوای متنوع و جذاب و قابلیت پاسخ­گویی به نیازهای ضروری ارتباطی و محتوایی آن‏ها؛

۳ـ۲ـ آگاه‌سازی، هشیارسازی و توانمندسازی اولیاء و مربیان و ایفای نقشِ محوری خانواده در هدایت، حمایت و مراقبت؛

۳ـ۳ـ رده‌بندی کلیه محتوا و خدمات متناسب با سن، جنسیت و ویژگی‌های جسمی و فرهنگی و تأمین اطمینان و اعتماد؛

۳ـ۴ـ تشویق، ساماندهی و مشارکت محوری بخش غیردولتی فعال در ارایه محتوا و خدمات سالم، مفید و ایمن ویژه خردسالان، کودکان و نوجوانان و پیشگیری از ارایه محتوا و خدمات مضر به آن‏ها؛

۳ ـ ۵ـ تشدید مقابله قضایی و انتظامی کارآمد با بزهکاران، مجرمان و تهدیدکنندگان امنیت خردسالان، کودکان و نوجوانان در فضای مجازی؛

۳ـ۶ـ ارتقای سواد فضای مجازی و مهارت‌افزایی خردسالان، کودکان و نوجوانان برای استفاده کارآمد و هدفمند از فضای مجازی؛

۳ـ۷ـ مراقبت روانی و اجتماعی از خردسالان، کودکان و نوجوانان در برابر آسیب‌های ناشی از فضای مجازی به‏خصوص افراد در معرض خطر و آسیب‌دیده؛

۳ـ ۸ـ ساماندهی و مشارکتِ محوری بخش غیردولتی و استفاده از ظرفیت نوجوانان در تولید و توزیع خدمات و محتوای سالم با ایجاد مشوق‌های لازم و جلوگیری از انحصار؛

۳ـ ۹ـ توسعه همکاری‌های بین‌المللی در حوزه فضای مجازی سالم، مفید و ایمن؛

۳ـ۱۰ـ ایجاد سازوکار فنی و قانونی سلامت محتوا برای پیشگیری از مخاطرات.

ماده۴ـ اقدامات کلان و تقسیم کار ملی

الف ـ مدیریت و راهبری

۴ـ۱ـ مدیریت کلان، راهبری و تدوین الگوی عملیاتی و مقررات عمومی صیانت از خردسالان، کودکان و نوجوانان در فضای مجازی توسط مرکز ملی فضای مجازی از طریق کمیته‌ای با عضویت نمایندگان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت آموزش‌وپرورش، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت اطلاعات، وزارت صنعت، معدن و تجارت، قوه قضائیه، نیروی انتظامی ج.ا.ا.، سازمان صداوسیمای ج.ا.ا.، سازمان تبلیغات اسلامی، مرکز مدیریت حوزه‏ های علمیه، سازمان بسیج مستضعفین، دو نفر از اعضای حقیقی شورای‌عالی فضای مجازی، دو نفر نماینده از بخش خصوصی و از اساتید دانشگاه به انتخاب دبیر شورای ‏عالی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی؛

ب ـ ایجاد محیط صیانت شده

۴ـ۲ـ ایجاد زیرساخت و خدمات پایه و پیشران ویژه محیط‏های صیانت‌شده مجازی اعم از احراز هویت، امکان دسترسی طبقه‌بندی‌شده، امکان نظارت اولیاء۲، گزارش‌دهی، خدمات پرداخت و مقررات‌گذاری برای ترغیب دارندگان پروانه‏ های ارایه خدمات ارتباطی و فناوری اطلاعات به توسعه زیرساخت و خدمات پایه در این محیط توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با همکاری نهادهای ذی‌ربط ظرف مدت شش ماه؛

تبصره: دارندگان پروانه ارایه خدمات ارتباطی ثابت و سیار می‌بایست ضمن پیاده‌سازی محیط(های) مجازی صیانت‌شده در شبکه خود، دسترسی و توانایی بهره‌برداری از محتوا و خدمات موجود در این محیط‏ ها را فراهم نمایند.

ج ـ توسعه محتوا و خدمات رده‌بندی‌شده

۴ـ۳ـ تأمین پایداری کسب­ و کار محتوا و خدمات مورد نیاز در محیط صیانت شده اعم از بررسی و اصلاح قیمت خدمات ارزش ‏افزوده و حق‏ السهم، تخصیص اعتبارات سالیانه به تولیدکنندگان محتوا و خدمات و تشویق و رتبه‏ بندی شرکت‌های برتر این حوزه توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان صداوسیمای ج.ا.ا.؛

۴ـ۴ـ تدوین ضوابط و نصاب‌های اعتبارسنجی، ممیزی و نشان‏دارکردن محتوا و خدمات مورد اطمینان، تایید فهرست‌های سفید و سیاه و ایجاد سامانه نظارت‌ و رده‌بندی محتوا و خدمات توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری سازمان تبلیغات اسلامی، وزارت آموزش ‏وپرورش و سازمان صداوسیمای ج.ا.ا.؛

۴ـ ۵ـ حمایت از توسعه نرم‌افزارها و سخت‌افزارهای بومی مورد نیاز محیط صیانت‌شده (اعم ازجویشگر ایمن، نرم‏افزارهای نظارت اولیاء و تبلت‌های دانش‏آموزی ) توسط معاونت علمی و فناوری ریاست‏جمهوری با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات؛

۴ـ۶ـ ملزم‌بودن کلیه سکوها و ارایه‌دهندگان محتوا و خدمات فضای مجازی مرتبط با خردسال، کودک و نوجوان به ارایه در بستر محیط صیانت‌شده ظرف مدت یک سال؛

۴ـ۷ـ به‌کارگیری نوجوانان مستعد و خلاق برای توسعه محتوا و خدمات مفید و سازنده، توسط وزارت آموزش‌وپرورش با همکاری سازمان بسیج مستضعفین، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان صداوسیمای ج.ا.ا. و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

د ـ حمایت و مراقبت

۴ـ ۸ـ توسعه نظام خدمات مشاوره و مددکاری به خانواده‌ها و راه‌اندازی خط تماس مشاوره برخط برای کمک به خانواده‌ها، خردسالان، کودکان و نوجوانان در معرض خطر فضای مجازی به صورت ارزان و در دسترس با محوریت وزارت آموزش ‏و پرورش و مشارکت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان بهزیستی کشور)، نیروی انتظامی ج.ا.ا.، بخش خصوصی و مشارکت مردمی ظرف مدت شش‌ماه؛

۴ـ ۹ـ راه‌اندازی خط تماس اضطراری ویژه جرائم علیه خردسالان، کودکان و نوجوانان در فضای مجازی و دریافت گزارشات به صورت سریع و آسان و در ارتباط با دیگر مراجع و ضابطان ذیصلاح برای مداخله، پیشگیری از وقوع جرم، تعقیب مجرمان و حمایت از افراد آسیب‌دیده توسط نیروی انتظامی ج.ا.ا. با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان بهزیستی کشور)، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و بخش غیردولتی ظرف شش ماه؛

۴ـ۱۰ـ تقویت «دفتر حمایت از اطفال و نوجوانان قوه قضائیه» موضوع قانون حمایت از اطفال و نوجوانان و تلاش برای شناسایی، پیشگیری و مقابله با وضعیت‌های مخاطره‌آمیز، سوءاستفاده در تبلیغات و جرائم علیه خردسالان، کودکان و نوجوانان و دسترسی به خدمات و محتوای ناهنجار در فضای مجازی با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان بهزیستی کشور)، نیروی انتظامی ج.ا.ا.، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی؛

۴ـ۱۱ـ ملزم‌بودن کلیه سکوها و ارائه‌دهندگان محتوا و خدمات فضای مجازی به نظارت، صیانت از داده‌ها، رده‌بندی و تفکیک محتوا و خدمات ویژه هر رده سنی از خدمات عمومی و در معرض دید قرارندادن تبلیغات، محتوا و خدمات مضر به این سنین و نیز جلوگیری از افشاء یا بهره‏برداری غیرمجاز از اطلاعات آن‏ها ظرف مدت یک سال؛

۴ـ۱۲ـ حمایت، نظارت، تبلیغ و اطلاع‌رسانی غیرانحصاری کلیه سکوها و ارائه‌دهندگان محتوا و خدمات فضای مجازی صیانت‌ شده توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت آموزش ‌وپرورش و سازمان صداوسیمای ج.ا.ا. در چارچوب مصوبات کمیته موضوع بند ۴ ـ ۱؛

ه ـ فرهنگ‌سازی و ارتقای سواد فضای مجازی

۴ـ۱۳ـ اطلاع‌رسانی، آموزش سواد فضای مجازی و ترویج محتوا و خدمات موجود در محیط مجازی صیانت‌شده و نحوه استفاده از امکانات تعبیه‌شده در این محیط توسط سازمان صداوسیمای ج.ا.ا. و ‌وزارت آموزش و پرورش با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات؛

۴ـ۱۴ـ تولید، ترویج و عرضه راهنمای اجرایی ـ عملیاتی مراقبت از فرزندان در فضای مجازی ویژه خانواده‌ها توسط سازمان تبلیغات اسلامی، وزارت آموزش‌وپرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نیروی انتظامی ج.ا.ا. و سازمان بسیج مستضعفین در حیطه مسئولیت‌های قانونی آن‌ها؛

۴ـ ۱۵ـ ترویج و تقویت فرهنگ مسئولیت ‏پذیری نوجوانان و اولیاء آن‏ها در استفاده از فضای مجازی توسط وزارت آموزش ‏و پرورش با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سازمان صداوسیمای ج.ا.ا.؛

و ـ تعاملات بین‌المللی

۴ـ۱۶ـ تعامل مؤثر و هم‌افزا با کشورها، سرویس‌دهندگان خارجی و نهادهای بین‏المللی به‌منظور رعایت استانداردها و معیارهای جمهوری اسلامی ایران توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با همکاری وزارت امور خارجه، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و قوه‌قضاییه ؛

۴ـ۱۷ـ الگودهی و الگوگیری تجارب موفق از طریق شرکت در مجامع، کارگروه‌ها و برنامه‌های بین‌المللی در خصوص صیانت از خردسالان، کودکان و نوجوانان توسط وزارت دادگستری با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نیروی انتظامی ج.ا.ا..

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.

دکمه بازگشت به بالا